Özet: Kiosk Hatalarını Azaltmanın Anahtarları

Check‑in kioskları, bekleme sürelerini azaltırken hataya açık kritik adımlar içerir: PNR doğrulama, kimlik/seyahat belgesi eşleşmesi, bagaj etiketi basımı ve yönlendirme. Bu rehber, havalimanı operasyon ekipleri ve havayolları için pratik hata önleme yöntemleri ve yolcu deneyimini iyileştiren akış tasarım ipuçları sunar.

PNR Doğrulaması: Doğruluk ve Güvenlik

PNR (Passenger Name Record), yolcu rezervasyonunun temel kimliğidir. Kiosk aşamasında yapılacak katmanlı doğrulama hem güvenlik hem de hatasız biniş kartı üretimi için kritiktir.

• Çoklu giriş doğrulaması: PNR + soyadı zorunlu alan kombinasyonu, isteğe bağlı e‑bilet numarası veya kredi kartı son dört hanesi gibi ikinci bir doğrulama faktörü.
• Harf hatalarını tolere etme: Soyadında aksan/Türkçe karakter varyasyonlarını normalleştirerek arama esnekliği sağlama.
• Sefer eşleştirmesi: PNR’nin aynı gün/24 saat penceresindeki uçuşlarla otomatik eşleştirilmesi, geçmiş veya gelecekteki uçuş seçimi riskini azaltır.
• Çoklu yolcu koruması: PNR’de birden fazla yolcu varsa ad seçimi ekranını açık ve tekil kimlik göstergeleriyle (pasaport/TC no maskeli) sunma.
• Ad‑belge tutarlılığı uyarısı: PNR adı ile kimlik/pasaporttaki adın kritik farklarında kioskta yönlendirme mesajı ve personel çağırma seçeneği.

Veri güvenliği ipucu: Kiosk ekranlarında tam PNR verisini ifşa etmeyin; yalnızca gerekli alanları, maskeleme (ör. ABC*** şeklinde) ve zamanlı oturum kapatmayla gösterin.

Kimlik ve Seyahat Belgesi Kontrolü

Belge tarayıcıları (MRZ okuyucu, NFC pasaport çipi) hataları azaltır. Otomatik kontrol, elle veri girişi yerine optik/NFC okuma ile yapılmalı; başarısız olursa manuel doğrulama için yönlendirme sağlanmalıdır.

• MRZ doğrulaması: ICAO 9303 uyumlu alanların bütünlük kontrolü.
• Vize/rota uyarıları: Belirli destinasyonlar için vize/sağlık belgesi gereksinimi ekran üstünde bilgi amaçlı uyarı (karar verdirmez, bilgilendirir).
• Geçerlilik kontrolleri: Pasaport geçerlilik süresi ve minimum gün şartı bilgilendirmesi; riskli durumlarda personel desteği çağrısı.

Bagaj Etiketleme: Doğru Basım, Doğru Yön

Bagaj etiketlerindeki küçük hatalar kayıp bagaj ve gecikmelere yol açabilir. Etiket üst verisinin uçuş ve yolcu verisiyle eşleşmesi, barkod/QR okunabilirliği ve doğru konveyöre yönlendirme temel önemdedir.

• Etiket doğrulama ekranı: Hedef havalimanı kodu (IATA), aktarma sayısı ve yolcu adı kısa onay ekranında büyük puntolarla gösterilmeli.
• Barkod kalitesi: Yazıcı kalibrasyonu, koyuluk ve hizalama testleri; her vardiya başı numune test etiketi.
• Çoklu bagaj: Her parça için benzersiz tag ID üretimi ve kiosk ekranında adet doğrulaması; yazdırılan adet ile sistemde bildirilen adet eşleştirmesi.
• Self bag drop uyumu: Kiosktan alınan etiket, SBD istasyonunun okuyucusuyla test edilmiş barkod standardında olmalı.
• Bağlı seferler: Transit bağlantılar için “THRU” etiketleme uygunluk kontrolü; uygun değilse tek bacak etiketlemesi ve uyarı.

Kritik not: Etiketin valiz sapına sıkı, düz ve barkod bölgesi kırışıksız yapıştırılması konusunda ekranda kısa görsel yönerge verin; yanlış yapıştırma okuma hatalarının başlıca nedenidir.

Yolcu Akışı Tasarımı: Hız ve Netlik

İyi tasarlanmış akış, hatayı en aza indirir ve işlem süresini kısaltır. Kiosk UX ve fiziksel yerleşim birlikte düşünülmelidir.

• Üç tık kuralı: PNR girişi → belge doğrulama → koltuk/ek hizmet → biniş kartı/etiket; gereksiz adımları kaldırın.
• Durumsal yardım: Ekranın sağında bağlama duyarlı yardım kutuları; hatada yalın, çözüm odaklı mesajlar.
• Renk ve ikon standardı: Yeşil onay, sarı uyarı, kırmızı hata; ADA/erişilebilirlik odaklı kontrast.
• Fiziksel kuyruk yönlendirme: Kiosk, self bag drop ve personelli kontuar için ayrı net hat oluşturma; katlanır bariyerler ve üstten yönlendirme tabelaları.
• Aile ve özel ihtiyaç: Geniş ekranlı ve daha alçak yükseklikte en az bir kiosk; çocuklu yolcular için çift taraflı alan.

Sık Yapılan Hatalar ve Çözümler

• Yanlış uçuş seçimi: Tarih/saat filtreli liste ve “bugün/yarın” sekmeleri kullanın.
• İsim uyuşmazlığı: Ad alanında orta ad/soyad ayrımını netleştirin; belgeden otomatik doldurma.
• Etiket tekrar basımı: Kayıp/hasarlı etiket için tek seferlik yeniden basım sınırı ve eski tag’i geçersiz kılma.
• Bagaj hakkı şaşması: PNR’den ücretli/ücretsiz hak çekilip ekranda kalan hak sayacı gösterimi.
• Oturum zaman aşımı: 60–90 sn inaktif süre sonra güvenli çıkış; herkese açık alanda veri kalmaması için ekran temizleme.

Erişilebilirlik ve Çok Dilli Destek

Kiosk arayüzü en az havalimanındaki ana dilleri desteklemeli ve büyük metin modu, ekran okuyucu dostu düzen, görsel‑işitsel geri bildirim sağlamalıdır. İşitme engelliler için görsel ipuçları, görme kısıtlılar için yüksek kontrast/zoom seçenekleri eklenmelidir.

Performans ve Güvenilirlik: Operasyonel İpuçları

• Ön bellekleme: Uçuş listeleri ve kural setlerini lokal önbelleğe alıp anlık ağ kesintilerinde sınırlı modda çalışma.
• Yazıcı bakımı: Termal yazıcı rulo değişimi, kafa temizliği ve kalibrasyon için vardiya kontrol listesi.
• Gerçek zamanlı izleme: Kiosk sağlığı (kağıt seviyesi, bağlantı, tarayıcı hataları) için gösterge paneli ve otomatik uyarılar.
• A/B testleri: Hata oranı, işlem süresi, terk oranı gibi metriklerle ekran içeriklerini ölçerek iyileştirme.
• Güncelleme pencereleri: Düşük yoğunluk saatlerinde sessiz yazılım dağıtımı ve geri alma planı.

Gizlilik ve Uyumluluk

Kişisel verilerin işlendiği kiosklar için KVKK ve ilgili havayolu/ülke düzenlemelerine uyum şarttır. Ekranda kısa aydınlatma metni, veri saklama sürelerinin minimizasyonu ve gerektiğinde açık rıza adımları sunulmalıdır.

Kontrol Listesi: Hızlı Başlangıç

• PNR + soyadı + ikinci doğrulama faktörü
• MRZ/NFC ile otomatik belge okuma
• Büyük puntolu etiket onayı ve barkod kalite testi
• Üç tık akışı ve net yönlendirme tabelaları
• Erişilebilirlik modları ve çok dilli destek
• Kiosk sağlığı izleme ve vardiya bakım planı
• Gizlilik bildirimi ve veri maskeleme

Sonuç

Kiosk tabanlı check‑in süreçlerinde hataları azaltmak; doğru PNR doğrulaması, sağlam belge kontrolü, özenli bagaj etiketleme ve iyi kurgulanmış yolcu akışının birleşimiyle mümkün olur. Bu adımları standartlaştırarak hem operasyonel verimliliği hem yolcu memnuniyetini artırabilirsiniz.